Vleermuizen spelen een cruciale rol in het behoud van een evenwichtig ecosysteem door insectenpopulaties, zoals muggen en motten, onder controle te houden. Door verlies van leefgebied hebben veel vleermuizen echter moeite om geschikte schuilplaatsen te vinden. Door zelf een vleermuiskast te bouwen, bied je ze een veilige en beschutte plek.
In deze gids leggen we stap voor stap uit hoe je een vleermuiskast maakt en waar je deze het beste kunt ophangen.


Waarom een vleermuiskast bouwen?
Een vleermuiskast dient als een kunstmatige verblijfplaats voor vleermuizen en biedt ze een veilige plek om te rusten, zich voort te planten en zich te beschermen tegen roofdieren. Dit helpt het verlies van natuurlijke schuilplaatsen, zoals holle bomen en oude gebouwen, te compenseren.
Bovendien helpt een vleermuiskast mee om insecten in je tuin te verminderen en ondersteun je de lokale natuur.
Benodigde materialen
Voor het bouwen van een vleermuiskast heb je de volgende materialen nodig:
- Onbehandeld hout (bij voorkeur hardhout of dik multiplex, minimaal 18 mm dik)
- Zaag
- Hamer en spijkers of schroeven
- Houtlijm (weerbestendig)
- Meetlint en potlood
- Boormachine en schroevendraaier
- Schuurpapier
Gebruik alleen onbehandeld hout, want behandeld of geverfd hout kan schadelijk zijn voor vleermuizen.


Stapsgewijze instructies voor het maken van een vleermuiskast
1. Zaag de houten delen op maat
Je hebt de volgende houten panelen nodig:
- Achterpaneel – 50 cm x 30 cm
- Voorpaneel – 40 cm x 30 cm
- Zijkanten – 50 cm x 15 cm (2 stuks)
- Dak – 35 cm x 30 cm
- Landingsplank – 10 cm x 30 cm
2. Maak groeven voor grip
Vleermuizen hebben een ruwe ondergrond nodig om in de kast te kunnen klimmen. Gebruik een zaag of schuurpapier om horizontale groeven aan te brengen op de binnenkant van het achterpaneel en de landingsplank.
3. Monteer de kast
- Bevestig de zijkanten aan het achterpaneel met spijkers of schroeven.
- Plaats het voorpaneel en laat aan de onderkant een opening van 1–2 cm voor ventilatie.
- Bevestig de landingsplank onder de opening, zodat vleermuizen gemakkelijk naar binnen kunnen.
- Bevestig het dak schuin, zodat regenwater eraf kan lopen.
4. Maak de kast weerbestendig
Behandel het hout niet met verf of chemicaliën, omdat dit schadelijk kan zijn voor vleermuizen. Plaats de kast in een droge omgeving, zodat het hout op natuurlijke wijze weerbestendig wordt.
Waar hang je een vleermuiskast op?
De locatie van de vleermuiskast is belangrijk om vleermuizen aan te trekken. Houd rekening met de volgende richtlijnen:
- Bevestig de kast op minimaal 3–5 meter hoogte aan een boom, muur of paal.
- Kies een warme plek die dagelijks enkele uren zonlicht krijgt.
- Hang de kast niet in de buurt van kunstlicht, omdat vleermuizen de voorkeur geven aan duisternis.
- Zorg voor een vrije vliegroute zonder takken of obstakels voor de opening.
- Vermijd vochtige locaties, want vleermuizen geven de voorkeur aan droge, warme schuilplaatsen.


Wanneer zullen vleermuizen de kast gebruiken?
Het kan even duren voordat vleermuizen de kast ontdekken en gaan gebruiken. Ze vestigen zich meestal in het voorjaar en de zomer, vooral als de kast op een geschikte plek hangt. Wees geduldig en verstoor de kast niet, aangezien vleermuizen in veel landen wettelijk beschermd zijn.


Ondersteun de lokale vleermuispopulaties
Een vleermuiskast bouwen is een eenvoudige maar effectieve manier om lokale vleermuizen te ondersteunen en tegelijkertijd te profiteren van natuurlijke insectenbestrijding in je tuin. Door deze gids te volgen, kun je een veilige en comfortabele schuilplaats creëren voor deze fascinerende nachtdieren.
