Vogelkijkeiland Texel door Arjan Dwarshuis

Nederlands bekendste vogelaar Arjan Dwarshuis is zijn hele leven al geobsedeerd door vogels. Hij is werkzaam als professioneel vogelgids, geeft lezingen en workshops over vogels kijken en is wereldrecordhouder vogel-spotten. Daarnaast schitterde hij in de documentaire Arjan’s Big Year en schuift hij regelmatig aan bij diverse radio- en televisieprogramma’s. Voor Vivara schrijft Arjan maandelijks een blog.

Texel wordt niet voor niets het vogeleiland genoemd. Op geen enkele plek in Nederland zijn zoveel soorten vastgesteld als hier, dik 400 verschillende om precies te zijn. Ons grootste Waddeneiland dankt haar faam aan de enorme verscheidenheid aan ecosystemen die er op een relatief klein oppervlak te vinden zijn; van oude bossen, tot vochtige duinvalleien, kruidenrijke weilanden, duinmeren en moerassen, en natuurlijk de Waddenzee, met haar droogvallende zandplaten. Ieder voor- en najaar reis ik wel een paar keer naar Texel af om vogels te kijken en bijna nooit kom ik met lege handen thuis. Toen ik een jaar of 15 was ontdekte ik er in oktober, tijdens de Dutch Birding Vogelweek, een palla’s boszanger, een 10 centimeter groot vogeltje uit het verre Siberië, en op 28 mei 2013 een mannetje kleine vliegenvanger, nota bene tijdens een interview met de Volkskrant, in de befaamde tuintjes op de noordpunt van het eiland, de beste plek voor zeldzaamheden.

Texel fiets Big Day

Maar het meest exemplarisch voor de vogelrijkdom van dit eiland waren de 138 verschillende soorten die ik in 2018 tijdens de Texel fiets Big Day waarnam. Dit fantastische evenement wordt hier jaarlijks georganiseerd tijdens het Waddenvogelfestival in de tweede week van mei, de meest soortenrijke periode van het jaar. Op de zaterdag van dit evenement proberen verschillende teams van 3-4 vogelaars binnen een tijdsbestek van 24 uur zoveel mogelijk verschillende soorten op de fiets waar te nemen. Je start net na middernacht, voor de verschillende soorten uilen, dan pak je het ochtendconcert van bosvogels mee in de Staatsbossen en fiets je vervolgens door de duinen, langs de verschillende steltloperhotspots naar de op de zuidpunt gelegen Horsmeertjes. Van daar fiets je - als je pech hebt met volle tegenwind - weer helemaal naar de noordpunt en kom je net voor middernacht, met meer dan 100 kilometer op de teller, volledig afgepeigerd in het Eierlandsche huis aan, waar jij en jouw team door de organistoren als helden worden onthaald. Het record staat op 154 (!) verschillende soorten. Met deze fysieke en mentale beproeving proberen de teams zoveel mogelijk geld voor een jaarlijks wisselend lokaal goed doel op te halen, zoals de bescherming van strandbroeders of de aanleg van voederplekken voor de bedreigde zomertortel, waarvoor Texel een van de laatste Nederlandse bolwerken vormt. Ook dit jaar kon je op 8 mei meedoen, al is het event net wat anders worden vormgegeven in verband met corona. Alsnog wisten de deelnemers meer dan 5000 euro op te halen voor de bescherming van de blauwe kiekendief!  

Paradijs

Maar ook voor de wat minder fanatieke vogelaar is Texel een waar paradijs. Zo kan je fietsen door weidevogelmekka Waal en Burg, waar je kan genieten van indrukwekkende aantallen baltsende grutto’s en veldleeuweriken. Of wat te denken van een zoektocht naar de schaarse blauwe kiekendief, in de duinen rond de Bleekersvallei. In dit uitgestrekte duingebied vindt deze ooit algemene Nederlandse roofvogelsoort nog een veilig heenkomen. Maar misschien wel het meest indrukwekkend aan Texel zijn de grote stern kolonies in de verschillende natuurontwikkelingsgebieden langs de oostkant van het eiland. Er zijn maar weinig plekken waar je deze wonderschone stern van zo dichtbij kan bekijken; vooral de kolonie bij het Wagejot is een aanrader, daar zitten ze echt pal langs de weg. Dus waar wacht je nog op? Na het schrijven van dit stuk begint het bij mij in ieder geval weer te kriebelen en ik weet zeker dat ik binnenkort, met het voorjaarszonnetje op mijn gezicht en uiteraard met mijn kijker om de nek, over het beste vogelkijkeiland van Noordwest-Europa fiets!